IPO FELDA Mac depan untungkan peneroka, kukuhkan ekonomi Melayu, Bhg 1

Idea mengapungkan unit komersial kumpulan FELDA, FELDA Holdings Bhd, telah menjadi isu yang tergantung dan tidak diputuskan sekelian sebenarnya diilhamkan kali pertama oleh mantan Perdana Menteri, Tun Dr Mahathir Mohamad dalam ucapan Bajet 2004 itu. Ianya bertujuan untuk mengkukuhkan kedudukan ekonomi orang Melayu dan memberi taburan peluang lebih besar keatas sebahagian dari kek ekonomi untuk masyarakat luar bandar.

Ini merupakan fasa kedua merealisasikan Dasar Ekonomi Baru yang dilancarkan genap 40 tahun lampau.

Lapan tahun kemudian, selepas beberapa percubaan sia-sia dan dua pusingan perubahan pengurusan atasan di kumpulan FELDA, cadangan tawaran awam permulaan (IPO) tidak pernah ditinggalkan begitu sahaja sebagai idea. Kini, ternyata bahawa gerak-kerja tersebut kembali di landasan yang betul, walaupun dengan calon dan pemacu yang berbeza setelah berlaku proses penstrukturan semula  iaitu FELDA Global Ventures Holdings Sdn Bhd.

Ketua Eksekutif FELDA Global Ventures Holdings Sdn. Bhd. Dato’ Sabri Ahmad menyatakan 112,000 peneroka akan beroleh banyak menafaat secara langsung dan tidak langsung dari gerak-kerja korporat penyenaraian ini “Strategi pertumbuhan kami termasuk untuk membuka sepenuhnya nilai-nilai dalam perniagaan-agrotani”.

Ianya telahpun melalui kitara penuh kajian sebelumnya ianya diputuskan untuk diteruskan semula, sebagai tergantung semenjak 2004.

Gerak-kerja korporatnya amat mudah dan tersusun. Lembaga Felda sebagai agensi Kerajaan Pusat akan menumpukan usaha usaha pembangunan dan penyusunan semua masyarakat manakala semua operasi perniagaan FELDA akan dilakukan oleh FELDA Global Venture Holdings, yang dijangka akan disenaraikan Mac 2012.

Minggu lepas, Perdana Menteri Dato’ Seri Najib Tun Razak dalam ucapan Bajet 2012 beliau mengumumkan rancangan untuk menyenaraikan Felda Global Ventures di Bursa Malaysia. Dia juga ditetapkan jangka masa, berkata penyenaraian itu akan berlaku menjelang pertengahan tahun depan. Tujuannya,katanya, adalah untuk mengumpul dana bagi syarikat itu untuk menjadi sebuah konglomerat global. “Penyenaraian akan mewujudkan sebuah lagi syarikat perladangan mewah di samping menarik pelabur antarabangsa kepada Bursa Malaysia,” katanya.

Pada masa yang sama, PM Najib memberi jaminan bahawa hak-hak dan kepentingan lebih 112,000 peneroka Felda akan terus dilindungi oleh Koperasi Permodalan FELDA (KPF), yang telah bersedia untuk menjadi pemegang saham tunggal terbesar FELDA Global Ventures selepas penyenaraian. Pengumuman Najib mengenai gerak-kerja korporat FELDA yang telah tiba ini sebenaranya tidak menjadi kejutan besar. Dalam beberapa bulan kebelakangan ini, pasaran modal telah dibanjiri oleh bahawa FELDA tidak lama lagi akan kembali ke laluan IPO selepas kejayaan penyenaraian pengeluar gula, MSM Malaysia Holdings Bhd, pada Jun tahun ini.

Pemerhati pasaran secara amnya teruja mengenai prospek bursa saham mengalu-alukan FELDA Global Ventures, yang disebut-sebut sebagai berpotensi kumpulan terbesar di dunia perladangan tersenarai. Dengan bank tanah ladang yang luas, 880,000 ha, kumpulan FELDA Global menghasilkan kira-kira 3 juta tan minyak sawit mentah (MSM) setahun, dengan itu menyumbang kira-kira 8% daripada pengeluaran MSM dunia. Kumpulan itu terdiri daripada Felda Global Ventures dan Felda Holdings, yang akhirnya dimiliki oleh Persekutuan Tanah Kerajaan dan Lembaga Kemajuan (Federal Landa Development Authority – FELDA).

Struktur Organisasi FELDA

Banyak perniagaan Global kumpulan FELDA diletakkan di bawah FELDA Holdings, yang 49% dimiliki oleh FELDA Global Ventures. Koperasi Permodalan Felda memegang ekuiti di Felda Holdings yang lain, manakala Menteri Kewangan Inc mempunyai satu golden share. Peneroka akan resah? Presiden Persatuan Kebangsaan Pekebun Kecil (Nash), Menurut Datuk Aliasak Ambia, kunci kepada penyenaraian lancar FELDA Global Ventures terletak pada bagaimana pengurusan kumpulan FELDA Global menangani isu-isu sensitif seperti hak milik tanah peneroka, dan pegagangan saham mereka dalam Koperasi Permodalan FELDA, akan meraih pulangan yang baik daripada FELDA tersenarai Global Venture.

Beliau percaya bahawa untuk peneroka FELDA untuk menikmati keuntungan secara tidak langsung melalui kepentingan mereka dalam Koperasi Permodalan FELDA, Kerajaan perlu memastikan bahawa setiap peneroka memiliki sekurang-kurangnya 30,000 hingga 40,000 saham dalam koperasi.

Pada masa ini, purata saham-saham yang dimiliki oleh peneroka adalah RM 6, 000. Sumbangan tahunan daripada perniagaan yang menguntungkan kumpulan FELDA Global telah mengubah koperasi FELDA ke dalam kedudukan kecairan yang amat baik dan  yang mampu membayar dividen 14% setiap tahun kepada ahli-ahlinya sepanjang 31 tahun yang lalu. Kadang-kala ianya mencecah  setinggi 16%.

Ahli ahli koperasi termasuk peneroka FELDA dan keluarga mereka, serta kakitangan FELDA. Menurut sumber dalaman, Kumpulan FELDA Global telah menjalani penyusunan semula dalaman yang agak komprehensif di bawah Presiden dan Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan sbelum ini, Datuk Mohamed Bakke Salleh (yang semenjak pertengahan tahun lepas telah berpindah sebagai Presiden dan CEO Sime Darby Bhd).

FELDA Global Ventures CEO Datuk Sabri Ahmad

Ini telah membuka jalan kepada penggantinya, Datuk Sabri Ahmad, untuk mengambil kumpulan ke tahap dinamism yang lebih tinggi di bawah program transformasi berterusan yang akan meletakan kedudukan kumpulan sebagai yang terbesar dalam dunia konglomerat pelbagai perniagaan pertanian pada masa hadapan. Sabri sebelum ini adalah seorang Pengarah Urusan yang amat berjaya bagi syarikat perladangan milik PNB yang tersenerai, Golden Hopes Plantation Bhd.

Oleh itu, penyenaraian FELDA Ventures Global dirancang secara berhati hati dan diuruskan supaya sesuai dengan kepentingan pelbagai pihak berkepentingan, terutamanya peneroka (melalui koperasi Permodalan FELDA), FELDA sendiri dan Kerajaan. Buat masa ini, fokus pada kumpulan FELDA Global memenuhi tarikh akhir yang ditetapkan oleh Perdana Menteri. “Mungkin, IPO boleh siap seawal sebagai suku pertama tahun depan. Saya percaya ada pelan permainan untuk membuka nilai tanah peneroka besar-besaran, “kata sumber itu.

“Tambahan pula, kebanyakan peneroka ‘tanah mempunyai peratusan yang tinggi tua’ pokok kelapa sawit yang sangat memerlukan penanaman semula, memandangkan hasil yang rendah. Tetapi kerana harga CPO masih baik, yang kini melebihi RM2, 500 satu tan, peneroka FELDA tidak berminat untuk tanam semula”. Hasil daripada IPO FELDA Global Ventures boleh membantu menangani isu ini; ia berkemungkinan bahawa peneroka akan diberikan elaun bulanan yang agak baik sebagai pampasan apabila tanah mereka sedang ditanam semula. IPO yang dicadangkan akan direka bentuk untuk menangani keperluan komuniti pelaburan, seperti keutamaan untuk kehadiran para pemegang saham lain yang terkemuka, yang akan meningkatkan kecairan dalam dagangan entiti yang baru tersenarai.

Dalam temu bual dengan sebuah akhbar Mei lepas, Sabri berkata, salah satu daripada sasaran program transformasi kumpulan FELDA Global adalah untuk menggandakan keuntungan sebelum cukai pada tahun 2015. Pada tahun 2010, FELDA Global Ventures dan FELDA Holdings mencatatkan keuntungan sebelum cukai RM 366 juta dan RM 760 juta masing-masing. Beliau menambah bahawa sebahagian yang lebih besar (kira-kira 30%) hasil FELDA Global akan datang dari produk tambah nilai seperti marjerin, derivatif oleokimia dan lemak khusus dan bukannya pergantungan berat ke atas operasi huluan.

Maybank Investment Bank menganggarkan bahawa keuntungan FELDA Holdings ‘tahun ini boleh mencapai RM1 bilion, memandangkan minyak sawit mentah yang lebih kukuh harga berbanding dengan harga tahun lepas. FELDA Holdings adalah salah satu perusahaan yang terbesar di Malaysia berasaskan pertanian pelbagai, dengan perolehan sebanyak RM 14.9 billion dan keuntungan sebelum cukai sebanyak RM 760 juta pada tahun 2010.Gerak-kerja korporat menyeneraikan FELDA merupakan tindakan paling bijak untuk terus mengukuhkan ekonomi orang Melayu dan meningkatkan kedudukan ekonomi masyarakat luar bandar, selepas ‘Dawn Raid‘ oleh PNB genap 30 tahun lampau dan unit unit saham dalam Amanah Saham Nasional mula dijual kepada orang Melayu dalam tahun yang sama.